Trascrizione di alcuni documenti storici della Famiglia Giustiniani reperiti nella Parrocchia di Bassano Romano
Si ringrazia per questo contributo il Dott. Domenico Vittorini di Bassano Romano


CONFIRMATIO EXM.MOR PRINCIPIT

DIE DOMINICO 17 IUNIS 1663

Ill.mus et Rev.mus D. Marcellus Anania Episcupus Sutrinus et Nepesinus ex Villa Paula Capranica discendes curre ornato cum suis familiaribus ad ecclesiam S. Vincentis se contulit ibig adhibitis solitis cerimoniis pontificalibus indute Exc.ma D. Carolum Benedctum filium et Exc.ma D. Catherinam Filiam Exc.mi D. Principis Andree Justiniani D.ni et patroni terra Bassani Snt.mo Sacramento Chrismatis confrimauit magna populi quantitate adstante et ad istantibus ad. R. D. Arch,te et Presbiteris et clericis de terra et Patrimes di Exc.mi D. Caroli Benedicti fuit Pa M.ria D. Antonius Justinianus con Prov. d.ti Ill.mi et B.mi D. Episcopi Patrinas nero (?) di Exc.ma D. Catherina fuit d.na Exc.mus D- Carolum Benedictum.

Fraet Cirianus Durante Cam.mia Epalis

(Estratto da Liber Baptizatorum 1635 - 1668)

Domenica 17 giugno 1663
L’Ill.mo e Rev.mo D. Marcello Anania Vescovo di Sutri e Nepi partendo da Villa Paola con cocchio ornato insieme ai suoi familiari si recò nella chiesa di S. Vincenzo della Terra di Bassano e ivi usate le cerimonie consuete, vestito di abiti pontificali conferì il Santissimo Sacramento della Cresima all’Ecc.mo D. Carlo Benedetto figlio e all’Ecc.ma D. Caterina figlia dell’Ecc.mo D. Principe Andrea Giustiniani Signore e Patrono della Terra di Bassano, con grande concorso di popolo presente e con l’assistenza al completo del R. D. Arciprete e dei presbiteri e dei chierici di detta Terra. Patrino del detto Ecc.mo D. Carlo Bendetto fu P. e M. D. Antonio Giustiniani come procuratore di detto Ill.mo e R.mo D. Vescovo. Patrino di detta Ecc.ma D. Caterina fu il detto Ecc.mo D. Carlo Benedetto. Così è. Ciriaco Durante Cancelliere episcopale


DIE SABBATI 25 NOV.RIS 1679
Exc.mus D.mis Carolis Benedictus Justinianus Bassani princeps etatis sue annorum quiginta dieruma viginti recpti eu Bassani omnibus Eccla sanis anima sua Deo redd. id 25 et mortem … vita commutavit et in Eccla sua Santi Vincentis traslatus fuit sua campus

Anno domini 1703
Die mercuris 25: aprilis 1703

In nomine domini nostri Jesu Christi ac totius Sanctissimae Trinitatis Beatae Virginis Mariae omniumque sanctoru circa hora 22 a supradicti diei ego Bartolomeus Mosconus Archippresbyter Ecclesiae Parrochialis dictae Mariae Assumptae terrae Bassani oriundus de dicto loco, manens in domo mea et de mandato Exc.mi Domini Domini Vincentii Justiniani huius terre Principis vocatus a Domino Dominico Zuchio huius terrae ut irem ubi fundamenta erant inchoanda pro Ecclesiae parrochialis augunento, ut vulgo dicitur solapiaggia, in posteriori parte supradictae ecclesiae, ubi subito me contuli, ibique perventus, indui me cotta ac stola violacea et fundamenta aqua benedicta aspergendo benedixi. Deinde primum lapidem pariter benedixi et in dicto fundamento proieci, gratias agendo Deo pro dicto augumento ecclesiae, quia nunc ob parvitatem incapax est ut populus totus in solemnitatibus ibi capere possit; ut dignetur suam gratiam conferre ut dictum pium opus compleat, ita ut possit omnis populus orare ibiquem permanere sine ulla turbatione. His omnibus peractis, assistentibus ibi Exc.mo Domino Principe Vincentio Justiniano, qui primun lapidem posuit in dicta fundamenta et Exc.mo Domino Principe Andrea Justiniano eius Germano R. D. Francisco de Montibus et Rev.do Domino Dominico Lucarini Ecclesiae Parrochialis coadiutoiribus, R. D. Gratilianus Centio et hyacinto Biondi, ecclesiae S. Vincentiis Cappellanis R. D. Dominico Cappelli et D. Oliviero Olivierii Cappellanis Ecclesiae Parrochialis et R. D. Francisco Donato Ministro Exc.mi Domini Principis omnibusque clericis, multisque aliis concivibus huius terrae nempe Domino Jacobo Marchetto phisico huius communitatis et Dominico Zuchio et Josepho de Montibus et aliis, qui finita benedictione ad domum suam pergerunt. Et hoc fuit tempore S.mi D.ni N.ti Papae Clementis XI de familia Albanus urbinatensium.

Anno Pontificatibus tertis
Mercoledì 25 aprile 1703
Nel nome del Signore Nostro Gesù Cristo e di tutta la SS.ma Trinità, della Beata Vergine Maria e di tutti i Santi. Verso le ore 22 del giorno suddetto io Bartolomeo Mosconi Arciprete della Chiesa parrocchiale di detta Maria Assunta della Terra di Bassano, oriundo di detto luogo, stando a casa mia, per mandato dell’Ecc.mo Signore D. Vincenzo Giustiniani Principe di questa Terra, chiamato da D. Domenico Zuchi di questa Terra, perché mi recassi nel luogo ove dovevano iniziare i lavori di fondazione per l’estensione della Chiesa parrocchiale, detta volgarmente Solapiaggia, indossai cotta e stola violacea e aspergendo con l’acqua benedetta benedissi le fondamenta. Benedissi poi la prima pietra che gettai in detta fondazione, rendendo grazie a Dio per il suddetto allungamento della Chiesa, sinora incapace per le sue ridotte dimensioni di ospitare tutto il popolo nelle solennità, perché si degni di concedere la sua grazia per il completamento di detta pia opera, affinché tutto il popolo possa pregare e starvi senza disturbo alcuno. Compiuti questi atti, alla presenza dell’Ecc.mo Signor Principe Vincenzo Giustiniani, il quale pose la prima pietra in dette fondazioni e dell’Ecc.mo D. Andrea Giustiniani suo fratello del R. D. Francesco Monti e del Rev.do D. Dominico Lucarini coadiutori della Chiesa parrocchiale, dei Revv. D. Gratiliano Centi e di Giacinto Biondi cappellani della Chiesa di San Vincenzo, del R. D. Domenico Cappelli e D. Oliviero Olivieri cappellani della Chiesa parrocchiale, del R. D. Francesco Donati Ministro dell’Ecc.mo Signor Principe di tutti i chierici e di molti altri concittadini di questa Terra quali D. Giacomo Marchetti medico e questo Comune, domenico Zuchi, Giuseppe Monti ed altri, i quali, terminata la benedizione, fecero ritorno alle loro case. Ciò avvenne al tempo del Sommo Pontefice Papa Clemente XI Albani di Urbino.


DIE MARTIS 15 JUNII 1706
Ad perpetuam rei memoriam

Ill.mus ac Rev.mus Dominus Joseph Ciantes Alberinus, Episcopus Sutrinus et Nepesinus, e villa Capranicae, eius residentia, venit hic Bassani, benedicturus Ecclesiam Parrochialem et eamderri reconciliarurus, quia ob rixa in eadem Ecclesia sequuta propter sanguinis effusionem polluta erat. Ideoque suprad. Ill.mus et Rev.mus Dominus, praesentibus Rev. Dnis Dno Archipresbytero una cum omnibus Praesbyteris, benedixit aqua imponendo in eam sal, cinerem et vinum, deinde incipiendo orationes, cum litaniis et precibus benedixit primo coemeterium sub eadem Ecclesia, aspergendo aqua benedicta parietes et pavimentum, asperxit circum Ecclesiam, ter parietes ac pavimentum, benedixit et reconciliavit. Quibus peractis, missam celebravit adstantibus suprad.Rev. Dnis sacerdotibus eidem inservientibus, praesentibus quoque Exc.mo Principe Dno Vincentio Justiniano una cum Ill.mo et Rev.mo Dno, Dno Andrea Justiniano et aliis Principibus Justimanis et Exc.ma Dna Catharina Gonzaga Justiniana et Exc.ma Dna, Dna Maria Constantia Boncompagni Justiniani, sponsa Exc.mi Dni Principis Bassani et adstantibus pariter omni familia eius et multo populi concursu. Anno salutis 1706, regnante Smo Drio nro Papa Clemente XI Albano.


MARTEDI' 15 GIUGNO 1706
A PERPETUA MEMORIA

L'Ill.rno e Rev.mo D.Giuseppe Cianti Alberini, Vescovo di Sutri e Nepi, partendo da Villa Paola, sua residenza, venne qui a Bassano per benedire la Chiesa Parrocchiale e riconciliarla, poiché per una rissa nella stessa Chiesa a seguito di spargimento di sangue rimase profanata. Perciò il suddetto Ill.mo e Rev.mo Signore, alla presenza dei Rev. D., il D. Arciprete con tutti i presbiteri, benedisse l'acqua versandovi sale, cenere e vino, indi iniziando le orazioni con le litanie e le preci benedisse prima il cimitero sotto la stessa Chiesa, aspergendo con acqua benedetta le pareti e il pavimento, poi in processione salì in Chiesa cantando le litanie, asperse parimenti la Chiesa tutt'intorno, tre volte le pareti e il pavimento: benedisse e riconciliò. Finiti questi riti, celebrò la messa alla presenza dei suddetti Rev. D. sacerdoti che lo servivano, presenti altresì l'Ecc.mo Principe D.Vincenzo Giustimani con l'Ill.mo e Rev.mo D., D.Andrea Giustiniano e altri principi Giustiniani e l'Ecc.ma D. Caterina Gonzaga Giustiniani e l'Ecc.ma D., D.Maria Costanza Boncompagni Giustiniani, sposa dell'Ecc.mo D.Principe di Bassano nonché tutta la sua famiglia con grande concorso di popolo. Anno della salvezza 1706, regnante il Sommo Pontefice Papa Clemente XI Albani.


DIE DOMINICA 18 JULII 1723

Excelientissima D. Principissa D. Catherina Gonzaga vidua relicta a C.M. Excelleritissimo D.Principe Carolo Benedicto Justiniani, aetatis suae annorum 72 circiter, omnibus Ecclesiae sacramentis roborata cum adsistentia mei Dominici Lucarini Archipresbyteri et R. Patris Guardiani Cappuccinorum et alterius eius socii, heri hora 16 in Domino requievit in Palatio Exc.mae Domus, et hac mane cum adsistentia cleri ad Ecclesiam B.Vincentii curru lata, factoque ibi horiorifico funere hora 13 sepulta fuit in puteo ante altare cappellae B.Vincentii, in quo etiam sepultus iacebat predictus Exc.mus D. Princeps Carolus Benedictus eius vir, et pater Exc.mi D.Vincentii Giustiniani ad praesens Bassani Principis.

DOMIENICA 18 LUGLIO 1723

L'Ecc.ma D. Principessa D.Caterina Gonzaga vedova della cara memoria dell'Exc.mo D.Principe Carlo Benedetto Giustiniani, all'età di circa 72 anni, munita di tutti i sacramenti dela Chiesa, assistita da me Domenico Lucarini Arciprete e dal R.P. Guardiano dei Cappuccini e da altro suo confratello, ieri alle 16 riposò nel Signore nel Palazzo dell'Ecc.ma Casa, e questa mattina alla presenza dei clero trasportata in cocchio alla Chiesa del B.Vincenzo, ove dopo onorevole funerale alle 13 fu sepolta nel pozzo (tomba) avanti all'altare della cappella del B.Vincenzo, in cui era sepolto anche il predetto Ecc.mo D.Principa Carlo Benedetto suo marito e padre dell'Ecc.mo Vincenzo Giustiniani attualmente Principe di Bassano.


DIE 13 9BRIS 1826

Exc.mus DD.Vincentius Justiniani Princeps huius inclitae Terrae, vir Exclmae DD.Nicolettae Grillo Mondragoni, annorum 64 postquam trium annorum non levem infirmitatem hic tolleravit, ingravescente vero morbo confessus per Rev.D.Marianum Franconi Coad., Ssmo Viatico refectus per me infrad. Archipm ac sacramentum Extremae Unctionis roboratus per eumdem atque animae commendatione adiutus, me insuper adsistente et animam eius commendante ex hac vita migravit die superius dicta nempe 13, hora 20prima cum quadrante, eiusque cadaver per horas fere 24 expositum fuit ante sacellum palatii Exc.mae Domus, postera die vero 14 dicti, hora 21 cum decenti pompa funebri, magno sociante populo ad Ecclesiam S.Vincentii huius patronatus eiusdem delatum fuit et asportatum. Altera tandem mane, quae fuit 15 dicti, espleto solemni funere, cum necessariis caeremoniis et cantibus tumulatum fuit in sepulcro patrum quorum ante altare Sancti Vincentil dictae Ecclesiae. Ita est. Antonius Archípr. Moretti.

13 novembre 1826

L'Ecc.mo D.Vincenzo Giustiniani Principe di questa inclita Terra, marito dell'Ecc.ma D.Nicoletta Grillo Mondragoni, di anni 64, dopo tre anni di non lieve infermità qui sofferta, aggravandosi la malattia, si confessò col R. D.Mariano Franconi coadiutore, e ricevuto il santo viatico da me infradetto Arciprete e corroborata dal sacramento dell'Estrema Unzione dallo stesso e sostenuto dalla raccomandazione dell'anima, alla mia presenza mentre ne raccomandavo l'anima, da questa vita migrò nel giorno suddetto il 13 alle 211/4. Il suo cadavere rimase esposto per circa 24 ore avanti alla cappella del Palazzo dell'Ecc.ma Casa. Il giorno dopo, 14, alle 21 con decorosa pompa funebre e grande afflusso di popolo fu trasportato alla Chiesa di S.Vincenzo di questo suo patronato. Il giorno seguente, il 15, celebrato il solenne funerale con le dovute cerimonie e canti, fu tumulato nel sepolcro dei suoi avi avanti all'altare di S.Vincenzo di detta Chiesa. Così è. Antonio Arciprete Moretti.


Giorno 25 giugno 1706
AD PERPETUA DEI MEMORIA

Ill.ma Rev.ma D.mis Joseph Ciantes Alberninus E.puis Sutrinus et Nepesinus e Villa Capranica eius residentia nemihu Bassani benedicturis ecclesia parrole et eamde reconciliaturus, quia ob vixa mi eat eccla sede unta (nuta) propz sanguinis effusione polluta eras deoz supra … Ill.ma et Rev.mus D.nces prentil R. D.nis R.mo Arch.te unacu omnibus presbiteris benedixis acqua imponendo vi ea tal cinere et vinu deiende incipiendo orationes in litanis et precus benedixit primi cemeteriu sub cade eccla aspergendo acqua benedicta parietes et pavim.to ac postea processionalis ascendi ad eccla canendo litanias pavit asperxis circu et pavietis ac pavim.tu benedixit et reconciliavit peraetis missa celebrauit adstantis sup.ri his D.nis sacerdotibis et de inservietibis pren.pis quo Exc.mi Pr.pe D.no Vincentio Justiniano una cud Ill.mo et Exc.mo D.no D.no Andrea Justiniano et abis Principus Justiniani et exc.ma D.na Catharina Conzaga Justiniano et Exc.ma D.na D.na Maria Constantia Boncompagni Justiniani spousa Exc.mi D.ni Principis Bassani et adstantibus pavit imni familia eius de mulo popoli conciessu. Anno salutis 1706 aegu S.mo D.no n.ro Papa Clemente XI Albanu


home

Torna alla pagina iniziale di Enrico Giustiniani
Torna alla pagina iniziale di Bassano Romano